امسال به مناسبت ۸ مارس در بلژیک برنامه‌های مبارزاتی مختلفی سازماندهی شده بود که ما فعالین و هم‌راهانِ سازمان زنان ۸ مارس در بلژیک در برخی از این برنامه‌ها به علت اهمیت سیاسی و مبارزاتی آن شرکت کردیم و در چند مورد نیز سازمان دهنده‌ی مبارزاتی بودیم که اهدافی فراتر و متفاوت از سایر برنامه‌ها داشت.
شنبه ظهر، ۵ مارس ۲۰۱۶ – آکسیون درمرکز شهر بروکسل:
زنی معتقد بود که این بهترین راه تلنگر زدن به ذهن خواب‌آلود جامعه است، کشیشی که با دقت عکس‌ها را نگاه کرد معتقد بود که اگر می‌خواهیم به بهشت برویم باید این کار را متوقف کنیم که لبخند‌های شیطنت‌آمیز دوستان پاسخی به این حرف‌های بی‌معنای او بود. زن محجبهای که همراه با چندین بچه‌ی قد و نیم قد و همسرش رد می‌شد به محض دیدن ما شوهر و کالسکه‌ی یک بچه را کناری گذاشت و همراه دو پسرش سراغ عکس‌ها آمد و تک به تک و با دقت عکس‌ها را برای‌شان شرح می‌داد. چندیدن مادر دیگر نیز با همین دقت در مورد عکس‌ها با بچه‌ها صحبت می‌کردند. زنی از آسیای شرقی چنان تحت تأثیر قرار گرفته بود که نمی‌توانست صحبت کند و فقط اشک می‌ریخت. چند نوجوان در مورد وضعیت زنانِ با حجاب بحث می‌کردند. سه مرد میانسال عکس‌های تجاوز به زنان در جنگ را نشان می‌دادند و به عربی بحث می‌کردند. مرد مسلمانی با تحکم دست زنش را کشید و از محل دور شد. مرد دیگری به سراغ ما آمد و گفت که تاریخ‌پژوه است و می‌فهمد که نقدهای ما به مذاق اسلامی‌ها خوش نمی‌آید و کارمان کمی ریسک دارد، ما هم گفتیم هدف هم دقیقا همین است و نه تنها اسلامی‌ها بلکه سایر مردسالاران و امپریالیست‌ّها هم از این حرکت ما خوشحال نخواهند بود. زنان زیادی با لبخند، با تکان سر، با چشم‌های پرامید و با نشان دادن علامت پیروزی با ما اعلام همبستگی می‌کردند و با اشتیاق بیانیه‌های‌مان را می‌گرفتند.
در میانه‌ی برنامه پیام کوتاه جمعی و پیام تک تک تشکلات به زبان فرانسه خوانده شد؛ و با شعارهای «همبستگی با جنبش جهانی زنان» و ... همراهی شد. جالب این‌جاست که بعد از قرائت پیام‌ها زمانی که موسیقی مبارزاتی پخش شد دسته‌ی ده یا پانزده نفره‌ای از دختران جوان رهگذر به ما پیوستند و بی‌نیاز از هر آشنایی قبلی در رقص همراهی‌مان کردند. ساعتی بعد از نیمروز با همه‌ی تمایلی که به ادامه‌ی آکسیون داشتیم، به آن پایان دادیم تا خودمان را به محل تظاهرات برسانیم.
شنبه بعد از ظهر، ۵ مارس ۲۰۱۶ – تظاهرات غیرمختلط زنان در شهر بروکسل:
در روز تظاهرات ما نیز بعد از آکسیون‌مان در مرکز شهر با سرعت خودمان را به محل قرار در ایستگاه جنوبی شهر رساندیم اما فهمیدیم به علت فشار پلیس تظاهرات خیلی زود حرکت کرده و مجبور شدیم دوان دوان خود را به صف راه‌پیمایی برسانیم. زنان با شعارهای مختلف و با پرچم‌های رنگارنگ در حرکت بودند. اگرچه تعداد شرکت کنندگان کمتر از سال گذشته بود (بیش از صد نفر) اما همه بسیار سازمان‌یافته و با حداکثر نیرو فعال بودند و کیفیت بسیار بالا بود. در تمام طول مسیر شعارها بی وقفه تکرار می‌شد تا بتوانیم شعار مرکزی تظاهرات یعنی «قربانی کافی است! خیابان را تسخیر کنیم!» را متحقق کنیم. شعارهای:
«بدن من! انتخاب من! آزادی من!»؛ «همبستگی با زنان جهان!»؛ «خیابان برای کیست؟ خیابان مال زنان است!»؛ «علیه خشونت مردسالارنه، دفاع شخصی فمینیستی!»؛ «دولت راسیست است، نه فمینیست!»؛ «سرنگون باد دگرجنس‌گرایی مردسالارانه!»؛ «سکسیسم، راسیسم، کپیتالیسم: هر سه قوانین خود را دیکته می‌کنند!»؛ «هر چه ما می‌پوشیم، هر کجا ما می‌رویم، بله یعنی بله و نه یعنی نه!»؛ «می‌دانی یک فمینیست چه شکلی‌ست؟ این شکلی!»؛ «هی دخترها! هیچ مزخرفی را تحمل نکنید، وقتی آنها سعی می‌کنند شما را پایین بکشند، این راه مقابله است، خشمگین باش!»؛ «توجه! توجه! ضدمردسالارها این‌جا هستند!»؛ «بدن ما، حق ماست! ما آماده‌ایم و خواهیم جنگید!» و البته در مقابله با پلیس که فشار زیادی به ما می‌آورد شعار «پلیس همه جا، عدالت هیچ جا!» را می‌د‌ادیم. چون مسیر حرکت ما عمدتا خیابان‌های مراکز خرید بود و پلیس می‌خواست ما سریعاً از آن‌جا عبور کنیم یا ما را به سمت پیاده رو هل می‌داد. در چند مورد مگافونِ یکی از فعالین را گرفت و او را هل داد که با اعتراض جمع رو به رو شد.
ما ابتدا مقابل هتلی رفتیم که در یکی از گران‌ترین خیابان‌های بروکسل است و سال ۲۰۰۸ یکی از شیوخ عرب در آن‌جا ساکن بوده که تعداد زیادی زن را به عنوان برده‌ی جنسی و خانگی در خدمتِ خود داشته است. به شکل سمبلیک در مقابل هتل ایستادیم و یکی از سرودهای قدیمی جنبش زنان در اعتراض به ستم جنسیتی و برده‌گیِ را خواندیم. بعد به سمت اولین «خانه‌ی زنان» (خانه‌ی امن) حرکت کردیم و یکی از فمینیست‌های قدیمی در آن محل سخنرانی کرد، اما به علت ازدحام و فشار پلیس مجبور شدیم سریع حرکت کنیم، چون آن خیابان یکی از مراکز تن‌فروشی قانونی و به قول پلیس «بیزنس» بود و ما نباید زیاد سد معبر می‌کردیم؛ ما هم در اعتراض پلیس را افشا کردیم که باعث شد بعضی از زنان تن‌فروش با تعجب از پنجره‌ها به بیرون نگاه کنند. آخرین محل گردهم‌آیی پارکی در مسیرمان بود که در آن زنان از تشکلات مختلف پیام‌های کوتاهی می‌دادند. ما هم از طرف سازمان زنان ۸ مارس پیام همبستگی با مبارزات جهانی زنان را دادیم و این‌که مبارزه زنان ملی نیست بلکه جهانی است و این‌که چرا بدون مبارزه با دو واپس‌گرای مردسالار در سطح جهان امکان پیش‌روی و رهایی برای زنان وجود ندارد. زنان دیگری هم در مورد تجربیات شخصی خود حتی از تجاوز و تجاوزِ محارم و خشونت خانگی گفتند و در فضایی مملو از همدلی و همبستگی به سمت محل پایان راه‌پیمایی رفتیم و در ایستگاه سنت‌ژیل با خواندن سرود و هم‌نوازی آکاردیون راه‌پیمایی را به پایان بردیم.
شنبه شب، ۵ مارس ۲۰۱۶ – جلسه‌ی بحث و گفتگو در شهر بروکسل:
روز مبارزاتی برای ما طولانی‌بود و کماکان ادامه داشت. بعد از پایان راه‌پیمایی به محلی رفتیم که یکی از دوستانِ هنرمندمان در اختیارمان قرار داده بود تا بعد از استراحت کوتاهی به بحث بپردازیم. رفقای مرد که پیش‌تر از ما جدا شده بودند و وظیفه‌ی مراقبت از بچه‌ها را هم به عهده گرفته بودند، غذای مختصری آماده کرده بودند و در یک فضای صمیمی از جمع خسته اما پر نشاط ما پذیرایی کردند و بعد جمع کوچک ما بحث حول این سوال را در پیش گرفت: چرا بدون مبارزه‌ی انقلابی زنان، امکان هیچ تغییری وجود ندارد؟ بحث خوبی بود که از ریشه‌ی ستم بر زن و تاریخچه‌ی آن گرفته تا تجربیات شخصی شرکت کنندگان را در برمی‌گرفت؛ این‌که آیا ستم بر زن پیش از شکل‌گیری طبقات وجود داشته است یا ارزش افزوده و به وجود آمدن طبقات این رابطه را ستمگرانه کرده است؟! بعضی از دوستان به دلایل عقب‌گرد جنبش زنان اشاره داشتند و این‌که چرا هر ساله تعداد فعالین و کیفیت جنبش زنان افول می‌یابد. از رشد تفکرات پست‌مدرنیستی در موج سوم جنبش زنان و شکست سوسیالیزم در قرن بیست گرفته تا پولاریزه شدن مردم در بین دو نیروی ارتجاعی مردسالار در صحنه‌ی جهانی یعنی امپریالیست‌های مردسالار و بنیادگرایان مذهبی گفتیم و این‌که در این چرخه‌ی ارتجاعی نه تنها نیروی انفجاری مردم به هرز می‌رود بلکه امید به آلترناتیوی برای رهایی زنان و بشریت از بین می‌رود.
دوستانی از کمبود درک علمی و تاریخی در بین نسل جوان صحبت کردند. یکی از دوستان آمار مربوط به تجاوز را اعلام کرد که به شکل حیرت‌آوری در کشورهای به ظاهر دمکراتیک به شدت بالاست خصوصا سه کشور در اسکاندیناوی که «بهشت زنان» محسوب می‌شوند؛ از طرف دیگر صحت و سقم آمار هم زیر سوال بود و این‌که ملاک تجاوز در کشورهای مختلف متفاوت است اما کماکان این آمار نوک کوه یخی را به ما نشان می‌دهند. دوست دیگری از تجربه‌ی خود در برخورد به امتداد تفکر سنتی و مذهبیِ زنانی گفت که به اروپا آمده‌اند و نحوه‌ی برخورد با زنانی که کماکان در جوامع به اصطلاح آزاد همان سنت‌ها، مراسم مذهبی و حتی حجاب را مصرانه رعایت می‌کنند؛ این‌که نحوه‌ی برخورد صحیح به چالش کشیدن حق مهاجرت است یا به چالش کشیدن دیدگاه‌های واپس‌گرای آنها؟! بحث دیگری در مورد تعریف ستم جنسیتی و اشکال متفاوت آن بود و این‌که در میان اشکال مختلف ستم بر زن کدام یک از ارجحیت برخوردار است و می‌تواند نقش محوری داشته باشد؛ این بحث هم با چالش‌هایی همراه بود؛ دوستی معتقد بود که موضوع کارخانگی که سرمایه‌داری قادر به پاسخ دادن به آن نیست حلقه‌ی مرکزی است و دیگری معتقد بود خانواده و قدرت بازتولید نسل (قدرت باروری) زن در برگیرنده‌است و خانواده خود یک واحد اقتصادی است که محدود به کارخانگی نیست. دو زن جوان که با موج مهاجرت اخیر به تازگی وارد اروپا شده‌اند و به تازگی به جمع پیوسته بودند از تجربه‌ی خود گفتند، از رقابت ارتجاعی مردان از ملیتهای مختلف در کمپ‌ها برای محدود کرد حقوق زنان در خارج شدن از اتاق‌ها یا کمپ‌ها ... تا میزان تعصب و ناموس خود را نشان دهند؛ از سختی عبور از مرزها به عنوان زن و ... زن جوان افغانستانی معتقد بود که شخصا با ایجاد تغییراتی در بین زنان توانسته آنها را به تحرک و مقاومت در مقابل همسران‌شان تشویق کند.
با خلاقیت آنها را از محیط بسته‌ی کمپ خارج کرده و به آموزش زبان علاقمند کرده است. او اشاره داشت که می‌توان برای این کار از «ظرفیت اسلام» هم استفاده کرد و این‌گونه مردان نمی‌توانند مخالفت کنند. یکی دیگر از دوستان ضمن موافقت با تشویق زنان به مقاومت و شورش در مقابل مردسالاری معتقد بود که استفاده‌ی ابزاری از «ظرفیت اسلام» خطرناک است، چون اسلام همان چارچوبی است که این محدودیت‌ها را ایجاد کرده و اگر ظرفیت اندکی برای سرپیچی از شوهر در آن هست اما محتوا و قوانین سنگسار و حجاب و ... را نمی‌توان با این متد تغییر داد؛ به عنوان مثال خود این زن جوان شاهد کشتار وحشیانه‌ی فرخنده در کابل بوده است. دختر دیگری از سختی ازدواج اقلیت‌های ملی در ایران صحبت کرد و این‌که ازدواجِ سفید بین اقلیت ترکمن و افغانستانی برای خود او چقدر مشکل آفرین بوده است و چه برخوردهای آزار دهنده‌ای را در ایران و حتی در محیط کمپ شاهد بوده است و از نظر او مهاجرت نه تنها چیزی از محدودیت‌های او نکاسته بلکه به درد و رنج او افزوده است. حتی در کمپ پناهندگی مردان دیگر برای طعنه به بی حجابی او به دوست پسرش می‌گویند که می‌خواهی به تو پارچه‌ای هدیه بدهیم تا بر سر «زنت» بپوشانی؟!
باوجود این‌که همه‌ی شرکت کنندگان از یک روز مبارزاتی در خیابان خسته بودند اما بحث تا آخرین دقایق با حدت و شدت پیش رفت و اکثرا تمایل داشتند که مباحث را با خواندن منابع مطالعاتی و بحث و جدل دنبال کرده و عمیق‌تر کنند.
یکشنبه ۶ مارس ۲۰۱۶ – تظاهرات زنان بدون برگه در شهر بروکسل:
سه‌شنبه ۸ مارس ۲۰۱۶ – تظاهرات روز زن در شهر بروکسل:
در ادامه‌ی مسیر پلتفرم ما تلاش داشت که شعارها را تا حدی رادیکالیزه کند. هرچند همه با شعار «همبستگی جهانی زنان!» موافق بودند اما ما با شعارهایی چون: «بدن من، انتخاب من، آزادی من!»؛ «زنان همه جا هستند، مقاومت همه جا هست!»؛ «پلیس همه جا، عدالت هیچ جا!»؛ «خشونت علیه زنان را متوقف کنید!»؛ «زن‌کشی، تجاوز، خشونت خانگی، ازدواج اجباری، سنگسار، حجاب اجباری و ... را متوقف کنید!»؛ «آیا برای جنگ آماده‌ای!؟ آیا برای مقاومت آماده‌ای؟ آیا برای انقلاب آماده‌ای؟ بدن ما حق ماست، ما آماده‌ایم و خواهیم جنگید!» ... باعث شدیم عده‌ای که تمایل داشتند شعارهای رادیکال‌تری بدهند حول جمع ما حلقه بزنند و این باعث شد که سازماندهندگان به ما بگویند که ما برای صلح این‌جا هستیم و ما هم گفتیم ما هم برای برقراری صلح این شعارها را می‌دهیم و نه برای پذیرش خشونت. در پایان این تظاهرات هم با بارش باران در پلاس روپ به پایان رسید.
چهارشنبه ۹ مارس ۲۰۱۶ – تظاهرات زنان کُرد در شهر بروکسل:
سازمان زنان ۸ مارس (ایران – افغانستان) – واحد بلژیک
۱۰ مارس ۲۰۱۶
گزارش تصویری مبارزات روز جهانی زن در بلژیک:
0 دیدگاه:
Post a Comment